Kan je met begrijpelijke veiligheidsinstructies ongelukken voorkomen en kosten besparen? Wij denken van wel. Begrijpelijke taal in veiligheidsinstructies is van levensbelang. 

“Bij een verhoogde concentratie CO2 is het noodzakelijk om deze zo snel mogelijk te verdrijven. Is het niet mogelijk om in een ruimte trek te creëren, dan moet met behulp van mechanische ventilatie verzorgd worden, dat er een afname komt van de concentratie CO2.”

Het doel van een veiligheidsinstructie is helder: veilig werken. Bereikt de schrijver van bovenstaande tekst dit doel? Begrijpen diens collega’s in de fabriek wat ze moeten doen als er te veel CO2 in een ruimte is? 

Wat is het taalniveau van veiligheidsinstructies?  

De meeste veiligheidsinstructies zijn geschreven op taalniveau C1. Net als de meeste andere teksten van bedrijven en overheidsinstellingen. Maar ongeveer 80% van onze bevolking begrijpt teksten op C1-niveau niet (bron: SER).  

 Verplaats je eens in Barry, productiemedewerker in een fabriek. Hij weet dat je kan flauwvallen van te veel CO2 in de ruimte, of in coma kan raken. Dat is zijn oom overkomen. Maar wat is ‘een verhoogde concentratie’? En hoe doe je dat, ‘verdrijven’ of ‘trek creëren’? En hoe lang moet je dat proberen, voordat je de mechanische ventilatie mag aanzetten? Oh, en hoe werkt die eigenlijk? Barry voelt zich onveilig, onzeker en misschien wel dom. Is dat nodig? Nee. We kunnen zo’n instructie ook prima schrijven op een lager taalniveau. Zo bijvoorbeeld: 

“Wat moet je doen bij te veel CO2? 
Wat je moet doen, hangt af van hoeveel CO2 er in de ruimte is. Hieronder lees je hoe je dit ziet en hoort.  

1. De CO2-meter knippert en piept
   – Maak je werk af. Maar zorg dat je binnen 15 minuten uit de ruimte bent.
   – Bel het alarmnummer 8444. Vertel de beveiliging waar te veel CO2 is.
   – Zet ramen en deuren open. Of zet de ventilator aan. 
2. Het lampje van de CO2-meter(…)”

In deze tekst staan korte zinnen en eenvoudige woorden die de lezer kent. Ook hebben we iedere actie en ieder ding zo concreet mogelijk opgeschreven. Dat helpt al enorm, maar is niet alles. Bij schrijven op taalniveau B1 komt veel meer kijken. 

Wat levert het op?  

Wij denken dat veiligheidsinstructies op taalniveau B1 veel voordelen hebben. Dit zijn de twee belangrijkste:  

1. Minder ongelukken op het werk  
   Veiligheidsinstructies zijn er niet voor niets: ze moeten ervoor zorgen dat mensen veilig hun werk kunnen doen, zodat we ongelukken voorkomen. Een instructie die je niet begrijpt, kun je ook niet opvolgen. En dat leidt tot levensgevaarlijke situaties. Zorg daarom als werkgever voor instructies die uw werknemers begrijpen. Daar hebben zij recht op. 
2.  Minder kosten voor werkgevers  
   Met begrijpelijke veiligheidsinstructies bespaar je als werkgever kosten. Begin dit jaar oordeelde de rechtbank Rotterdam dat een werkgever moest betalen voor de schade die een werkneemster had opgelopen tijdens haar werk. Ze was in een magazijn van een ladder gevallen. De rechter vond dat de werkgever niet kon bewijzen dat die de werkneemster duidelijke veiligheidsinstructies had gegeven. Volgens de rechter had de werkgever daarmee niet aan de zorgplicht voldaan. Dus: geef je werknemers duidelijke veiligheidsinstructies. Want dan voldoe je aan je zorgplicht.  

We weten natuurlijk dat taal niet de enige factor is die bepaalt of iemand een instructie opvolgt. Maar één ding staat vast: als je een onbegrijpelijke instructie maakt, kan je collega daar in ieder geval niets mee. Anders gezegd: wil je dat je collega’s je instructie opvolgen? Zorg er dan in ieder geval voor dat deze begrijpelijk is. Schrijf je instructie dus op taalniveau B1. 

Advies of hulp nodig? 

Wil je weten of je instructies begrijpelijk zijn voor je collega’s? Wil je meedoen met onze schrijfopleiding speciaal voor veiligheidsdeskundigen? Of heb je een andere vraag? Bel ons! We vertellen je graag van alles over taalniveau B1.